نکته ای بسیار مهم در سلوک الی الله

برزخ البرازخ معلم توحید حضرت شیخ اکبر

سیدی محیی الذین بن عربی

سلام الله علیه

می فرمایند :

« علیک بالریاضه . . . فإن الانسان إذا تقدم فتحه قبل ریاضته فلن یجی ء منه رجل أبدا إلا فی حکم النادر »

ترجمه :

« بر تو باد به ریاضت

اگر برای انسان قبل از ریاضت فتح باب حاصل شود ، چنین شخصی ابدا کامل نمیگردد و به کمال رسیدن چنین شخصی نادر است » .

توصیه ای مهم از حضرت شیخ برای سالکان

أوحد الموحدین شیخ اکبر

سیدی محیی الدین بن عربی

در رساله ی انوار می فرمایند :

« فاعلم وفقنا الله و ایاک إذا اردت الدخول إلی حضره الحق و الأخذ منه بترک الوسایط و الأنس به أنه لا یصح لک ذلک و فی قلبک ربانیه لغیره .

فإنک لمن حکم علیک سلطانه .

هذا لا شک فیه  ».

ترجمه :

بدان ( که خداوند ما و تو را موفق بدارد ) هنگامی که اراده نمودی که داخل بر درگاه الهی گردی و بدون واسطه از او اخد نمایی و با او مانوس گردی ، این مطلب برای تو بصورت صحیح و کامل تا زمانی که در قلبت برای غیر خدا ربانیت قایل باشی حاصل نمی گردد .

همانا تو برای کسی و بسوی کسی و رهین کسی هستی که سلطنت او در قلب تو حاکم است .

و این مطلبی است که در آن جای شکی وجود ندارد .

اولین چیزی که بر سالک الی الله واجب است

حضرت شیخ امام عالم کامل محقق شرف الاسلام و لسان الحقایق قدوه الاکابر و محل الأوامر

سیدی  محیی الدین بن عربی

روحی فداه

در رساله ی شریف « الأنوار » که متضمن دستورات سلوکیه است می فرمایند :

« . . . فأول ما یجب علیک طلب العلم الذی به تقیم طهارتک و صلاتک و صیامک و تقواک و ما یفرض علیک طلبه خاصه لا تزید علی ذلک أول باب السلوک .

ثم العمل به .

ثم الورع ثم الزهد ثم التوکل » .

ترجمه :

اولین چیزی که بر سالک الی الله واجب است یاد گیری آنچیزی است که به واسطه ی آن طهارت و نماز و روزه و تقوای تو  و آنچه که بر تو واجب است با آن علم محقق شود . همین مقدار از علم واجب است و نه زیاده برآن و این اولین باب سلوک است .

سپس عمل به این علم واجب است و بعد از آن ورع و بعد از آن زهد و سپس توکل .

مراقبه ( رفتار در هنگام زوال نعمت و یا عطای آن )

جناب حضرت شیخ اکبر در رساله ی شریف الوصیه که غیر از رساله ی الوصایا است مطلبی عرشی در مورد مراقبه ی در هنگام زوال نعمت و یا بخشش نعمت به انسان بیان فرموده اند :

علیک بمراقبه الله فیما أخذ منک و فیما أعطاک فإنه ما أخذ منک إلا لتصبر فیحبک فإنه یحب الصابرین و إذا أحبک عاملک معامله المحب مع محبوبه و ما من شی ء یزول عنک إلا و له عوض سوی الله :

لکل شی ء إذا فارقته عوض                  و لیس لله إن فارقت من عوض

و کذلک إذا أعطاک فإن من جمله ما أعطاک الصبر علی ما أخذه منک فأعطاک الشکر و هو یحب الشاکرین .

ترجمه :

بر تو باد به مراقبه و توجه به حق در مورد چیزهایی که خداوند از تو می گیرد و یا چیزهایی که به تو عطا می فرماید . خداوند چیزی را از تو می گیرد تا تو صبر نمایی و در نتیجه او تو را دوست بدارد چرا که خداوند صابرین را دوست می دارد « إن الله یحب الصابرین » .

و زمانی که خداوند تو را دوست بدارد با تو مثل محب با محبوبش رفتار می نماید .

سپس حضرت شیخ می فرمایند :

هیچ چیزی را از دست نمی دهی مگر اینکه در مقابل از دست دادن آن چیز دیگری و عوضی را به دست می آوری مگر خدا را که اگر او را از دست دهی چیزی نیست که عوض آن باشد .

سپس شعری رابیان میفرمایند که ترجمه ی آن چنین است :

هر چیزی که از دست می دهی و تو را ترک می نماید عوضی در مقابل آن به دست می آوری . و برای خدا زمانی که تو را ترک نماید جایگزینی نیست .

وهمچنین در مورد چیزهایی هم که خدا به تو عطا می فرماید باید مراقبه داشته باشی .

از جمله  یچیزهایی که خداوند به تو عطا فرموده است صبر بر چیزهایی است که از تو گرفته است چرا که در مقابل گرفتن آن چیز به تو شکر عطا فرموده و او شاکرین را دوست دارد « إن الله یحب الشاکرین ». 

توضیحی از نویسنده :

در حقیقت هنگامی که خداوند نعمتی و چیزی را از انسان می گیرد برای فراهم نمودن زمینه ی دوستی با توست . و واضح است که اگر انسان با این دید که نعمت هایی که از دست داده بنگرد چقدر در روحیه ی او تاثیر گدار است و حتی شاکر خداوند هم می شود چون نعمتی که از دست داده در مقابل چیزی که بدست می آورد که همانا دوستی با حق متعال است چیزی محسوب نمی شود .